[ Pobierz całość w formacie PDF ]
.W rezultacie, mamy w oczachzałożone jednocześnie dwa różne filmy - w części środkowej ten przystosowany dowychwytywania szczegółów w ostrym świetle i ten peryferyjny, o większej czułości na światło, aleza to o zubożonej zdolności dostrzegania szczegółów.W oku psa też znajdują się obszary o różnej wrażliwości.Plamka żółta jest u nich większa i maowalny kształt.Podobnie jak u ludzi, są tu zgrupowane, gęsto ułożone fotoreceptory, różnica jestjednak taka, że nie są to jedynie czopki, ale także pręciki, choć jest ich mniej, są wysmukłe ipołączone z pojedynczymi komórkami centralnymi.Wszystkie te cechy znacząco podnosząsprawność tej części oka.Od obu końców plamki żółtej w linii poziomej biegnie do kącików okapas ściśle upakowanych komórek fotoreceptorowych, co zapewnia psom lepsze widzenie boczne -cecha nad wyraz użyteczna dla ich drapieżnych przodków, pozwalająca sprawniej wypatrywaćzwierzynę na horyzoncie.Podobne struktury znajdują się w oczach wielu szybko poruszających sięzwierząt, żyjących na otwartym terenie, na przykład koni czy antylop - ten rodzaj widzenia pozwalaim ustrzec się przed czyhającymi na nie drapieżnikami.Szybkonogie charty, które przy polowaniu posługują się wzrokiem, mają najmocniej zaznaczonypas komórek.U tych ras, które w polowaniu bardziej niż na wzroku opierają się na węchu, jakbeagle, pas ten zaznaczony jest znacznie słabiej.Okazuje się, że stosowana przez nas hodowlaselektywna spowodowała niespodziewane, ale znaczące zmiany w anatomii i fizjologiiposzczególnych ras.Psy nie tylko postrzegają świat inaczej niż ludzie, ale też różnią się miedzysobą w widzeniu otaczającego je świata.Czy psy potrzebują okularów?Jaką właściwie psy mają ostrość widzenia? Zobaczmy najpierw, jak się tę ostrość określa.Jeślispojrzymy na typową planszę okulistyczną (taką, jaką możemy zobaczyć w każdym gabinecielekarskim, z dużym E" w pierwszym rzędzie), najmniejsze litery, które możemy poprawnieprzeczytać, określają ostrość naszego wzroku.Jeśli stoisz w odległości sześciu metrów od planszy imożesz przeczytać ten sam rząd liter z tej samej odległości, co osoba o dobrym wzroku, to w skaliSnellena twoją ostrość widzenia oznacza się 6/6.Jeśli twój wzrok nie jest tak dobry, możeszprzeczytać tylko znacznie większe litery,34Stanley Corenczyli takie, które osoba o normalnym wzroku czyta z odległości 12 metrów, to twoje widzenieokreśla się jako 6/12.(Jeśli za miarę odległości wziąć stopę, jak to miało miejsce w krajachanglojęzycznych, norma wynosi odpowiednio 20/20 i 20/40).Psy nie umieją czytać.Aby więc określić ostrość ich wzroku, musimy używać innej techniki.Uczymy psa rozróżniania kart z regularnym wzorem czar-no-białych pasków oraz szarych bezżadnego wzoru.Kiedy wybiera ten ze wzorem, dostaje nagrodę, kiedy wybiera szary, nie dostajenic.W przebiegu testu paski są coraz cieńsze, na koniec są tak cienkie, że wzrok psa nie jestdostatecznie ostry, aby je zobaczyć.Paski stają się nieostre, rozmyte.Szara i wzorzysta kartawygląda dla niego jednakowo.Szerokość pasków, które pies jest jeszcze w stanie rozróżnić, określaostrość jego wzroku.Szerokość pasków może zostać przeliczona na skalę Snellena, która pozwolina porównanie ostrości wzroku psa i człowieka.W praktyce okazuje się, że psy popadają we frustrację, kiedy test dochodzi do stadium problemówz rozróżnieniem pasków.Nie wpatrują się z natężeniem w kartę ze wzorem, jak zapewne zrobiłbyto człowiek, starając się dostrzec rozmazujące się linie.Psy raczej szybko dają za wygraną iwybierają karty na oślep.Wydaje się, że nie polegając w takim stopniu na wzroku jak ludzie,zaczynają działać nna chybił trafił, wiedząc, że przynamniej w połowie przypadków i tak dostanąspodziewany smakołyk.Za przykład oceny ostrości wzroku za pomocą opisanego testu wezmyprzypadek pewnego pudla z Hamburga.Jego wzrok nie był najlepszy - był zdolny rozróżnić jedynie paski, które były sześć razy grubsze niż te, które może rozróżnić przeciętny człowiek.W skaliSnellena jego ostrość widzenia możemy ocenić, po odpowiednich przeliczeniach, jako 20/75.Tooznacza, że przedmioty, które pies ledwo co widzi z odległości 20 stóp (6 metrów), są na tyle duże,że człowiek o normalnym wzroku widzi je dobrze z odległości 75 stóp (34 metrów).Jeśli w badaniuwzroku osiągniesz wynik gorszy niż 20/40, to, przynajmniej w Stanach Zjednoczonych, będzieszmiał na stałe wpisaną w prawo jazdy konieczność noszenia okularów korekcyjnych.Wzrok psa jestjeszcze słabszy.Nie dajmy się wszakże zwieść podanym liczbom.Co prawda, wzrok psa jest słabszy niż nasz,jednak za pomocą oka sporo informacji trafia do jego mózgu, nawet jeśli obraz jest nieco zamazanyi wiele szczegółów zanika.Ostateczny efekt jest zbliżony do tego, jaki my osiągamy, patrząc naświat poprzez delikatną gazę czy kawałek celofanu powleczonego cienką warstwą wazeliny
[ Pobierz całość w formacie PDF ]