vademecum maturzysty jÄzyk polski

[ Pobierz całość w formacie PDF ]
.Najważniejszą tragedią i najwybitniejszym utworem polskim, na którego strukturze i językowej szacie poznać można dokładnie prawidła klasycystycznego dramatu, jest Felińskiego Barbara Radziwiłłówna (powst.1811, druk.1820).Najwybitniejszym utworem w zakresie poezji opisowej jest Kajetana Koźmiana (1771—1856) Ziemiaństwo polskie (pisane w 1.1802—1830, druk.całości 1839).Autor polskich „georgik" ze szkodą dla siebie za długo przetrzymał poemat w rękopisie; ogłaszając utwór w 5 lat po Panu Tadeuszu, nie mógł spotkać się z należnym mu aplauzem.W dziedzinie liryki najświetniejszym utworem klasycystycz-nym jest Mickiewicza Oda do młodości, napisana, przypomnijmy, przed ukazaniem się pierwszego tomu Poezyj, a więc i chronologicznie należąca do okresu klasycyzmu, a prawidłami poetyki, których trzymał się poeta, uzasadniająca wymienienie utworu na zakończenie rozdziału o klasycyzmie polskim.Zrozumienie jednego z najbardziej znanych wierszy Mickiewicza będzie głębsze, gdy przypomni się prawidła w zakresie ody obowiązujące klasyków, gdy dla zestawienia przeczyta się także Ludwika Osińskiego (1775—1838), klasyka z kręgu warszawskiego, później profesora literatury porównawczej w „Królewskim" Uniwersytecie, Odę na cześć Kopernika (1808).175Przełom w poezji polskiej pomiędzy klasycyzmem i romantyzmem był przełomem wielkim; porównać go możemy tylko z tym, który dokonał się w naszej współczesności.Cezura 1822 r.jest jednym z najważniejszych faktów w dziejach naszej poezji, ale dla ukazania się pierwszych dwu tomików „wileńskich" Poezyj Mickiewicza (drugi ukazał się w 1823 r.) trzeba znaleźć kontekst, trzeba pamiętać o zawiązkach romantyzmu przed wystąpieniem Mickiewicza i o walce, jaką po ukazaniu się obu wileńskich tomików, po ukazaniu się następnych dzieł największego poety i innych romantyków, wypowiedzieli młodemu pokoleniu klasycy.Pytania i polecenia kontrolnelOmów terminy: oświecenie, absolutyzm, racjonalizm, empiryzm, klasycyzm, sentymentalizm, rococo.Wskaż różnice pomiędzy nimi.llWykaż wpływ literatury francuskiej „wieku wielkiego" na polską literaturę dobystanisławowskiej.llPrzedstaw dążenia reformatorskie literatury polskiej XVIII w.llScharakteryzuj gatunki literackie doby stanisławowskiej.llCo wniósł nowego do literatury Ignacy Krasicki?llOmów literaturę polską doby porozbiorowej do wystąpienia Mickiewicza i wskaż,w jakiej mierze była ona kontynuacją, a w jakiej uzupełnieniem literatury stanisławowskiej.lBibliografiaW.Borowy O poezji polskiej w wieku XVIII.Warszawa 1978.P.Cazin.Książę Biskup Warmiński Ignacy Krasicki 1735—1801.Olsztyn 1986.M.Klimowicz Literatura Oświecenia.Warszawa 1988.(Dzieje literatury powiej pod red.J.Ziomka).T.Kostkiewiczowa Klasycyzm, sentymentalizm, rokoko.Szkice o prądach literackichpolskiego oświecenia.Warszawa 1975.Z.Libera Oświecenie.Warszawa 1991.Z.Libera Problemy polskiego Oświecenia.Kultura i styl.Warszawa 1969.S.Pietraszko Doktryna literacka polskiego klasycyzmu.Wrocław 1966.K.Wierzbicka-Michalska Teatr w Polsce w XVIII wieku.Warszawa 1977.(6)Danuta DobrowolskaROMANTYZMNazwą „romantyzm" określamy ogólnoeuropejskie zjawiska (prądy filozoficzne, literackie, artystyczne), które zaistniały z końcem XVIII w.i trwały mniej więcej do połowy wieku XIX.Założenia filozoficzne i ideologiczne romantyzmu ukształtowały się w wyniku przemian społeczno-politycznych, spowodowanych przez rewolucję francuską i wojny napoleońskie.Na podłożu rewolucyjnych, postępowych idei Wolności, Równości i Braterstwa wszystkich ludzi zrodziło się romantyczne przekonanie o potrzebie przemiany życia jednostkowego oraz zbiorowego [ Pobierz całość w formacie PDF ]

�

do ÂściÂągnięcia * pdf * ebook * download * pobieranie

Tematy