[ Pobierz całość w formacie PDF ]
.Gerarda, który mu nadtoprzepowiedział, że w razie, gdyby nie odpokutował za popełnioną zbrodnię, grozi muzupełna klęska1.Wskutek tej surowej kary, wymierzonej przez króla węgierskiegoAbę baronom i spiskowcom, tak wielki strach padł na innych, zarówno tych, couciekali i tych, co pozostali, że niektórzy dobrowolnie skazując się na wygnanie udalisię do króla Piotra i do cesarza Henryka, do Niemiec, a przedstawiwszy okrutnepostępowanie króla Aby zachęcili cesarza Henryka do niesienia pomocy wygnanemukrólowi Piotrowi2 twierdząc, że reszta Węgrów opuści Abę.Toteż cesarz Henrykogłosiwszy wyprawę, przybywa na Węgry z ogromnym wojskiem3.Król Aba zabiegł-szy mu drogę w okolicy Jaurinum4, z wielką nadzieją odniesienia zwycięstwa, 5 lipcastoczył bitwę5.Choć obydwie strony zabiegały bardzo o zwycięstwo, większą częśćdnia walczono z równym dla obydwu stron szczęściem.W międzyczasie gwałtownywiatr, który się zerwał, wzniecił [pył] i przesłaniając twarze Węgrów (miało sięwrażenie, jakby i żywioły sprzyjały wojsku cesarza6) zapewnił zwycięstwo cesarzowi,chociaż krwawe.Twierdzono bowiem, że zginęła tam wielka liczba Niemców7.Królzaś Aba, uciekając w kierunku Cisy8, w jakiejś wiejskiej chacie został uduszony przezswoich Węgrów, [gdy] wołał, że na to nie zasłużył.Cesarz po odniesionym zwy-cięstwie okazał się łagodny dla wszystkich Węgrów.Nie karał nikogo za opuszczeniei wygnanie króla, ani królowi Piotrowi karać nie pozwolił.Jednając króla Piotra zWęgrami i Węgrów z królem Piotrem, przybył nawet do Białogrodu i, wręczywszyPiotrowi insygnia królewskie, własnymi rękami nałożył mu koronę9 oraz przy po-wszechnym poparciu narodu węgierskiego zapewnił na nowo Piotrowi tron królewskina Węgrzech, a Węgrom pozwolił żyć według własnych, przysługujących wolnym1Zob.Legenda św.Gerarda Sagredo Wenecjanina, apostoła Węgier, biskupa Csanad od 1036 r., SRH, t.II, s.471 i n., o jego przepowiedniach, tamże, s.502.2Potwierdzają Annales Altahenses pod r.1044.3Wg roczników niemieckich, trzecia wyprawa Henryka III przeciw Węgrom przypadała w czerwcu 1044r.4Kronika budzińska podaje miejsce tej bitwy koło wsi Menfo, koło Gyor, (Raab, łac.Jaurinum).5Tę samą datę bitwy podają kroniki węgierskie.Tamże szczegół o długiej walce.6O wichrze i kurzu, który przyczynił się do klęski Węgrów podają Annales Altahenses, a z kronikwęgierskich Kronika budzińska, z której mógł korzystać Długosz, a także Kronika wiedeńska, rozdz.44.Wginnych kronik powodem klęski była zdrada.7O dużych stratach Niemców podają kroniki węgierskie, pomijają tę sprawę kroniki niemieckie, któreróżnią się między sobą w szczegółach opisu bitwy.8Cisa dopływ Dunaju.O śmierci Aby podał Długosz szczegóły wg kronik węgierskich.9Opisane tu wypadki (wprowadzenie Piotra Orseolo na tron przez Henryka III) potwierdza szereg rocz-ników i kronik niemieckich, zob.Jahrbucher., t.21 (Heinrich III), s.211.Tekst Długosza jest zbliżony doKroniki budzińskiej i Kroniki wiedeńskiej. obywatelom ustaw i praw.Uporządkowawszy jak należy sprawy węgierskie, obdaro-wany hojnie przez króla Piotra i baronów węgierskich, wrócił bezpiecznie doRatyzbony1 i zajął się zarządzaniem i porządkowaniem spraw cesarstwa.ROK PACSKI 1046Opat tyniecki Aron zostaje wybrany arcybiskupem krakowskim.Zatwierdzony przez papieża otrzymuje wieczyście paliuszdla katedry krakowskiej.Król Polski Kazimierz nie przestawał dokładać wielkich starań, aby obsadzićodpowiednim biskupem wakujące miejsce w katedrze krakowskiej.Chociaż bowiembyło wiele osób nadających się do sprawowania wysokiej godności arcybiskupiej, tokról, pominąwszy obojętnie wszystkich innych, całą uwagę i starania skupił na opacieklasztoru tynieckiego Aronie, z pochodzenia Francuzie2.Znał bowiem dobrze(ponieważ razem przebywali w klasztorze w Cluny) jego niezwykłą wiedzę, świętośćżycia i zgodne z zasadami religijnymi, cnotliwe obyczaje.Dołożył więc starań, abytego człowieka dla jego rzadkich cnót postulowano na arcybiskupa krakowskiego i byjego kandydatura została zatwierdzona przez papieża Benedykta IX.Wspomnianypapież Benedykt IX ucieszony gorliwością i prawością króla polskiego Kazimierza,jakie wykazał wysuwając kandydaturę wyżej wymienionego Arona, człowiekawykształconego i świątobliwego, przez zatwierdzenie tego żądania i przyznaniepaliusza chciał w szczególny sposób zaszczycić króla polskiego Kazimierza.Czytamybowiem, że użył następujących słów: Dla3 uczczenia św.Piotra, księcia apostołów,pod którego osłoną postanowiłeś stać i dla miłości do pana waszego, króla PolskiKarola, czyli Kazimierza, jego małżonki Marii i ich syna Bolesława oraz na chwałęcałego Królestwa Polskiego ustanawiamy, zatwierdzamy, błogosławimy i ogłaszamyna wieczne czasy, że w katedrze i mieście Krakowie istnieje arcybiskupstwo imetropolia.Poddajemy jej władzy wszystkie1O pobycie Henryka III w Ratyzbonie przed 25 VJI 1044 r.zob.Jahrbucher, t.21 (Heinrich III), s.213
[ Pobierz całość w formacie PDF ]