[ Pobierz całość w formacie PDF ]
.choroba, Å›mierć bliskiej osoby).Transcendencja samego siebie dokonuje siÄ™ również przez miÅ‚ość, zdolność do obdarzania niÄ… drugiego czÅ‚owieka.W nerwicy transcendencja samego siebie nie jest możliwa.Dążenia rozwojowe neurotyka sÄ… zahamowane przez poczucie pustki i bezsensu życia.Interpretacja zdarzeÅ„ życiowych jako bezsensownych i przypadkowych oraz trudność w przypisaniu im znaczenia wyzwalajÄ… u jednostki neurotycznej lÄ™k, niepokój, cierpienia psychiczne i fizyczne (psyche i soma sÄ… bowiem Å›ciÅ›le zwiÄ…zane, jak podkreÅ›la Franki).W zwiÄ…zku z takim rozumieniem genezy zaburzeÅ„ nerwicowych, proces psychoterapii ukierunkowany jest na pomoc czÅ‚owiekowi w przywróceniu sensu życia.Terapia realizowana jest w formie indywidualnej i polega na prowadzonej wspólnie z pacjentem analizie jako egzystencji.Analiza ta ma charakter dialogów sokratesowskich — terapeuta nie interpretuje, nie poucza, nie daje rad; zadawanymi pytaniami skÅ‚ania pacjenta do refleksji na temat przyjmowanej przez niego postawy wobec wÅ‚asnej osoby i zdarzeÅ„ losowych, w których musi on uczestniczyć.W analizie poruszane sÄ… wiÄ™c problemy dotyczÄ…ce systemu wartoÅ›ci pacjenta, odpowiedzialnoÅ›ci za podejmowane decyzje i wolnoÅ›ci w dokonywanych wyborach.Wskazuje siÄ™ także na możliwość wywierania przez czÅ‚owieka wpÅ‚ywu na zdarzenia losowe, np.przez afirmacjÄ™ cierpienia zamiast walki z nim, bÄ…dź lÄ™ku i ucieczki.W kwestiach tych nawiÄ…zuje siÄ™ w logoterapii do Boga — wiara religijna, jak zakÅ‚ada Franki — umożliwia bowiem dostrzeżenie w każdej egzystencji znaczenia i wartoÅ›ci, co staje siÄ™ równoznaczne z odnalezieniem sensu życia.PodsumowujÄ…c, proces zmian w logoterapii przebiega w toku pogłębiania samoÅ›wiadomoÅ›ci pacjenta, tj.poznawania samego siebie (uprzytomnienia wyznawanego systemu wartoÅ›ci, celów życiowych, rodzaju przyjmowanych postaw wobec okolicznoÅ›ci losowych itd.), co prowadzi nastÄ™pnie do samookreÅ›lenia, tzn.stania siÄ™ tym, kim siÄ™ jest w swej istocie — czÅ‚owiekiem wolnym odpowiedzialnym i zdolnym do głębokiej miÅ‚oÅ›ci.Oprócz scharakteryzowanego powyżej sposobu leczenia nerwicy noogennej, w ramach logoterapii wypracowane zostaÅ‚y specyficzne techniki zmiany, wykorzystywane także przez przedstawicieli innych szkół terapeutycznych.SÄ… to — derefleksja oraz intencja paradoksalna.Derefleksja stosowana jest głównie w leczeniu nerwicowych zaburzeÅ„ seksualnych.Polega na odwróceniu uwagi pacjenta od przeżywanego aktu pÅ‚ciowego, w celu obniżenia hiperintancji (tj.spostrzegania wÅ‚asnej sprawnoÅ›ci seksualnej jako pewnego wymagania, które należy speÅ‚nić) oraz hiperrefleksji (tj.koncentracji uwagi na przebiegu wÅ‚asnej aktywnoÅ›ci seksualnej).Natomiast intencja paradoksalna może być wykorzystywana w terapii nerwicy lÄ™kowej i obsesyjnej.Technika ta sprowadza siÄ™ do wytworzenia u pacjenta paradoksalnego pragnienia przez wyobrażanie sobie, iż nastÄ…piÅ‚o to, czego siÄ™ lÄ™ka.Technika ta umożliwia przerwanie błędnego koÅ‚a objawów nerwicowych, którego źródÅ‚em jest lÄ™k przed lÄ™kiem.4.4.PSYCHOTERAPIA LAINGALaing, w odróżnieniu od wielkich kreatorów humanistycznego sposobu myÅ›lenia o czÅ‚owieku, których koncepcje omówiono powyżej, zajmowaÅ‚ siÄ™ problematykÄ… psychoz, a zwÅ‚aszcza schizofreniÄ….PodstawowÄ… pracÄ…, w której zawarÅ‚ swe poglÄ…dy, jest The divided self (1965) oraz napisana wspólnie z Estersonem—Sanity, madness and thefamily (1963).Laing (1965,1977,1973, por.Korzeniowski 1979), podobnie jak inni reprezentanci kierunku humanistycznego odrzuca tradycyjne klasyfikacje psychiatryczne.Uważa je za maÅ‚o znaczÄ…ce — ich wartość wyjaÅ›niajÄ…ca jest bowiem niewielka.MajÄ… natomiast pewne znaczenie spoÅ‚eczne — sÄ… sposobem etykietowania zjawisk niezrozumiaÅ‚ych dla spoÅ‚eczeÅ„stwa, co wyzwala tendencjÄ™ do izolowania ludzi o zachowaniach w odbiorze spoÅ‚ecznym dziwacznych i niejasnych.Tymczasem wedÅ‚ug Lainga to, co nazywane jest schizofreniÄ…, stanowi sposób radzenia sobie przez czÅ‚owieka z sytuacjÄ…, z którÄ… przy użyciu innych Å›rodków nie potrafi siÄ™ on uporać.ŹródeÅ‚ schizofrenii autor poszukuje w czynnikach spoÅ‚ecznych.Oczekiwania, warunki i normy spoÅ‚eczne sprawiajÄ…, iż jednostka w pragnieniu nawiÄ…zania kontaktu z innymi ludźmi nakÅ‚ada na siebie rodzaj maski, persony, wytwarza pewnÄ… fasadÄ™, która musi przystawać do spoÅ‚ecznych stereotypów ekspresji i dziaÅ‚ania.Tworzy siÄ™ w ten sposób „ja-faÅ‚szywe".CzÅ‚owiek zdrowy do pewnego stopnia Jest Å›wiadom, jakie maski i wobec jakich osób noszÄ… inni ludzie, a także w jakich okolicznoÅ›ciach on sam je zakÅ‚ada.W wiÄ™kszoÅ›ci przypadków normy spoÅ‚eczne majÄ… charakter zintemÄ…lizowany i sÄ… integralnÄ… częściÄ… osobowoÅ›ci
[ Pobierz całość w formacie PDF ]