Saint Simone Pamiętniki tom II

[ Pobierz całość w formacie PDF ]
.Dodając, jakto uczyniono, do realnego banku chimerę Missisipi, jej akcje, jejzupełnie osobliwy język, teorię, stworzono jakieś stałe podajdalej", by wyciągać pieniądze od jednych i dawać je innym, comusiało doprowadzić do tego, że, nie mając ani kopalń, ani ka-mienia filozoficznego, akcje te okazały się bez wartości i nie-wielu się na tym wzbogaciło kosztem ruiny bardzo licznych oby-wateli.Tym, co przyspieszyło bankructwo banku i systemu, byłaniepojęta rozrzutność księcia Orleańskiego, który bez żadnychograniczeń, a w jeszcze większym stopniu, jeśli to być może, bezwyboru, nie umiał bronić się przed natręctwem tych nawetludzi, co do których nie mógł mieć wątpliwości, iż byli mu i sąnadal najbardziej wrodzy, a jednocześnie godni pogardy, i dawałpełnymi garściami, a częściej jeszcze pozwalał sobie wydzieraćludziom, którzy mieli go za nic i uważali, że tylko swej bez-czelności mają wszystko do zawdzięczenia.Trudno wprost uwie-rzyć w to, na co się patrzyło, a co przyszłe pokolenia za bajkę 308sów, byle umieli wykorzystać szybko i zręcznie legendę Missisipii to, co było z tym związane, i przysporzyć sobie wiele milionów.Sprawy finansów zajmowały jeszcze rząd wiele lat po śmierciksięcia Orleańskiego; Francja już z tego nie powstanie, choćprawdą jest, że granice jej znacznie się rozszerzyły.Ostatni cioszadali jej ludzie wszechmocni, książęta i księżniczki krwi przedewszystkim, którzy nie dali się pogrążyć w sprawie Missisipi,całego swego wpływu używając na to, by nic na tym nie stracić,i stworzyć to, co nazwano Kompanią Zachodnią; Kompania ta,przy tej samej grze w podaj dalej" co poprzednia, posiadającwyłączne prawa handlu z Indiami, dokończyła zguby handlukrólestwa, poświęconego olbrzymim interesom maleńkiej grupkiludzi, których nienawiści i zemsty nie ośmielił się rząd ściągnąćna siebie, atakując ją w tak drażliwym punkcie. 309CHARAKTER LAWALaw był to Szkot bardzo wątpliwego szlachectwa, wysokii dobrze zbudowany, o twarzy miłej i przyjemnym wyrazie,nadskakujący wobec dam i cieszący się ich względami w każ-dym kraju, a podróżował dużo.%7łona jego nie była właściwie jegolegalną żoną; pochodziła z dobrej angielskiej rodziny, dobrzeskoligaconej, z miłości poszła za Lawem, miała z nim syna i cór-kę, a uchodziła za jego żonę nosząc jego nazwisko, choć nie miałaz nim ślubu.Podejrzewano to pod koniec; po ich wyjezdziezdobyto pewność.Kobieta ta miała jedno oko i górę policzkapokryte paskudnym czerwonym znamieniem; poza tym byłaprzystojna, dumna, wyniosła, impertynencka w rozmowie i za-chowaniu; przyjmowała hołdy nie odwzajemniając się wcale lubmało; składała wizyty rzadko wyjątkowym osobom; w domusprawowała autorytatywną władzę.Nie wiem, czy miała dużywpływ na męża; okazywał jej jednak wielkie względy, czułośći szacunek.Oboje mieli w tym czasie, kiedy opuścili Francję,około czterdziestu pięciu, pięćdziesięciu lat.Wyjeżdżając Lawpozostawił swoje generalne pełnomocnictwo wielkiemu Mistrzo-wi de Vend�me i Bully'emu, którzy dobrze na tym zarobili.Lawpoczynił wiele zakupów wszelkiego rodzaju, a jeszcze więcejdługów, tak że nie wybrnięto jeszcze z tego chaosu, którym za-jęła się komisja Rady, mianowana po to, by załatwić jego inte-resy z wierzycielami.Powiedziałem już w innym miejscu i terazpowtarzam, że nie był ani rozrzutny, ani skąpy.Był to człowiekłagodny, dobry, grzeczny, którego wielkie zaufanie, jakie muokazywano, i zawrotna kariera wcale nie popsuły, a jego za-chowanie, pojazdy, stół i umeblowanie nie mogły nikogo gorszyć. 310Znosił z cierpliwością i niezwykłą wytrwałością wszystkie prze-ciwności, jakie wynikły z jego operacji finansowych, aż w koń-cu, widząc, że brak mu już środków, a chcąc jednak znalezćjakieś wyjście, stał się oschły, gniewliwy i odpowiedzi miałczęsto nieopanowane.Był to człowiek systematyczny, umiejącyobliczać, porównywać, biegły i głęboki w tych sprawach.Nigdynie oszukując, wygrywał niezmierne sumy w karty, posiadając,co mi się zdaje nieprawdopodobne, znajomość kombinacji kart.Bank jego, jak to już mówiłem uprzednio, byłby instytucjądoskonałą w republice lub w kraju takim jak Anglia, gdziefinanse są tak zarządzane jak w republice.W całej sprawieMissisipi sam był pierwszą ofiarą; w dobrej wierze przypuszczał,że zbuduje wielkie i bogate przedsiębiorstwo w Ameryce.Ro-zumował tak jak Anglik, nie wiedząc, jak niebezpieczna jest dlahandlu i tego rodzaju instytucji lekkomyślność narodu fran-cuskiego, jego niedoświadczenie, chęć natychmiastowego wzbo-gacenia się, przeszkody, jakie stwarza rząd despotyczny kładącrękę na wszystkim, wykazujący mało lub całkowity brak kon-sekwentnego działania, gdzie to, co zrobi jeden minister, jestzawsze zniszczone i zmieniane przez jego następcę [ Pobierz całość w formacie PDF ]

�

do ÂściÂągnięcia * pdf * ebook * download * pobieranie

Tematy