Władysław Stanisław Reymont Chłopi tom 1 Jesień

[ Pobierz całość w formacie PDF ]
.Skręciłem na ścieżkę, co bieży na przełaj - ona za mną.Gorąco misię zrobiło, bo laboga, taka świnia, co może nie świnia! Skręciłem nadrogę wedle figury, prosiak za mną.Widziałem, biały był, a kieleogona, poniżej zdziebko, czarno łaciaty! Ja bez rów - ona za mną, jana te mogiłki, co za figurą są - ona za mną, ja na kamionki, a ona kiej48Chłopi - część 1 - Jesieńmi się nie rzuci pod kulasy - rymnąłem kiej długi.Opętana czy co?.Ledwiem się pozbierał, a ona kiej nie zadrze ogona i w skok przedemną! A lećże se, zapowietrzona, pomyślałem.Ale nie uciekła, inowciąż przede mną leciała - aż do samej chałupy - do samej chałupy,prześwietny sądzie, aż w ogrodzenie weszła, aż do sieni wlazła, a żedrzwi do izby były wywarte, to i do izby poszła.Tak mi Panie Bożedopomóż Amen !- A potem zarznęliście i zjedli, prawda? - rzekł� sędzia rozbawiony.- Hę! Zarznęli i zjedli?.A cośwa zrobić mieli? Przeszedł dzień- prosiak nie odchodzi; przeszedł tydzień jest, ani jej wygonić, boz kwikiem wraca!.Moja podtykała jej, co mogła, bo jakże głodemmorzyć, Boże stworzenie też.Prześwietny sąd jest mądry, to spra-wiedliwie se wymiarkuje, że com z nią biedny sierota miał zrobić?Niktoj po nią nie przychodził, a w domu bieda - a żarła, że i dwiedrugie tyle nie zechlają.: Jeszcze z miesiąc, to by nas zeżarła i z be-bechami.Co było radzić? Miała ona nas - tośwa my ją zjadły, a i toniecałą, bo na wsi się zwiedziały, a Dominikowa poskarżyła, że tojej, przyszła ze sołtysem i zabrała wszyćko.- Wszystko?.a cały zad to gdzie?.- syknęła złowrogo Dominikowa.- Gdzie? Spytajta się Kruczka i drugich piesków.Wynieśliśmy nanoc do stodółki.Psy, że to czujne psie pary, a wrota były dziurawe,wyciągnęły i bal se sprawiły moją krwawicą, że chodziły obżartekiej te dziedzice.- Hale, świnia sama poszła za nim, głupi uwierzy, ale nie sąd.Zło-dziej jucha, a barana młynarzowi, a gęś dobrodziejowi to kto po-kradł, co?.- Widziałaś, co? Widziałaś! - wrzasnęła Kozłowa, przyskakującz pazurami.- A kartofle z organistowego dołu to kto?.A cięgiem cosik komuśwe wsi ginie, to gąska, to kury, to sprzęt jaki - ciągnęła nieubłaganie.- Ty ścierwo! Coś ty robiła za młodu, a i co twoja Jagna teraz wypra-wia z parobkami; to ci tego nikt nie wypomina, a ty kiej ten pies.49Władysław Stanisław Reymont- Wara ci od Jagny! Wara, bo ci ten pysk tak spierę, że.Wara!.-ryknęła wielkim głosem, ugodzona jak w żywe mięso.- Cichojta, pyskacze, bo za drzwi wyciepnę! - uciszal Jacek, podcią-gając parcianek.Zaczęło się przesłuchiwanie świadków.Najpierw świadczyła poszkodowana, Dominikowa a zeznawała ci-chym, nabożnym głosem i przysięgała co chwila przed tą Często-chowską, jako świnia jej, i żegnała się, i biła w piersi, że prawda jest,jako ją ukradł z pastwiska Kozioł, i nie żądała od prześwietnegosądu kary na niego, niech mu już tam Jezusiczek czyśćca za to niepożałuje - ale domagała się wielkim głosem sądu i karyza to, że takspostponował ją i Jagnę wobec całego na-rodu.Zwiadczył potem Szymek, syn Dominikowej; czapkę powiesił na rę-kach złożonych jak do pacierza, oczów nie spuścił z sędziego i jękli-wym, nieprzytomnym głosem zeznawał, że świnia była matczyna,że białna była cała, ino kiele ogona czarną łatę miała, a ucho roze-rwane, bo ją był Aapa Borynowy chycił na zwiesnę, a tak kwiczała,że chociaż w stodółce był - usłyszał.Potem zawezwano Barbarę Piesek i innych.Zwiadczyli po kolei i przysięgali, a Szymek wciąż stał z czapką na rę-kach, wpatrzony pobożnie w sędziego, a Kozłowa darła się za kratęz krzykiem zaprzeczań i złorzeczeń, a Dominikowa ino wzdychałado obrazu, a pogląda ła na Kozła, który skakał oczami, nasłuchiwał,a obzierał się na swoją Magdusię.Naród słuchał uważnie i raz w raz szmer, to uwagi złośliwe albośmiech się rozległ głuchy pod powałą, aż Jacek musiał przyciszaćgrozbą.Sprawa ciągnęła się długo, aż do przerwy, w której sąd poszedł dosąsiedniej izby na naradę, a naród wysypał się do sieni i przed domodetchnąć nieco: kto pojeść zdziebko, kto ze swoimi świadkami sięzmówić, kto wywodzić krzywdy swoje, a jenszy znowuj wyrzekać naniesprawiedliwość a pomstować, jak to zwyczajnie bywa na rokach.50Chłopi - część 1 - JesieńPo przerwie i odczytaniu wyroków przyszła na stół sprawa Boryny.Jewka stanęła przed sądem i pohuśtując dziecko, obwinięte w zapas-kę, jęła płaczliwie wywodzić krzywdy swoje i żale; jako służyłau Boryny i pracowała, jaże jej kulasy ustawały, a nigdy dobrego słowanie usłyszała, kąta nie miała na spanie ani jadła dość, że się u sąsia-dów pożywiać musiała, a potem zasług nie zapłacił i z jego własnymdzieckiem wygnał ją w cały świat.buchnęła w końcu ogromnympłaczem i rzuciła się na kolana przed sędziami z krzykiem :- Krzywda to moja, krzywda! a dzieciak jego, prześwietny sądzie!- Cygani jak ten pies - mruknął Boryna ze zgrozą.- Ja cyganię?! A dyć wszystkie, a dyć całe Lipce wiedzą, że.żeś sukai latawiec.- Wielmożny sądzie, a przódzi to mi ino mówili: Jewka, Jewuś, i jesz-cze słodziej, a to mi paciorki przywiezli a to często gęsto bułkę z mia-sta i mówili: "Naści, Jewuś, naści, boś mi najmilejsza." - a teraz, o mójJezu, mój Jezu!.- poczęła ryczeć.- Cygan, jucha, możem cię jeszcze pierzyną przyodział i mówił: "Zpijse, Jewuś, śpij!."Izba zatrzęsła się śmiechem.- Abo nie, co? Abośta nie skamłali, jako ten pies przed drzwiami,abośta mało obiecowali, co?- Loboga, ludzie, że to pierun nie zabije taką pokrakę? - zakrzyknąłzdumiony.- Wielmożny sądzie, cały świat wiedział, jak to było, całe Lipcemogą przyświadczyć, co prawdę mówię.Służyłam u nich, to mi cię-giem spokoju nie dawał.O biedna ja sierota, biedna!.O dola mojanieszczęśliwa!.Abo tom się mogła obronić przed tylim chłopem?.Krzyczałam, to mę sprał i zrobił, co chciał.A gdzież ja się podziejęz tym dzieciąteczkiem, gdzie?.Zwiadki powiedzą i przyświadczą!- wołała wśród płaczu i krzyków.Ale świadkowie w rzeczywistości nic nie zeznali prócz plotek i do-mysłów, więc znowu jęła dowodzić i przekonywać, aż w końcu jako51Władysław Stanisław Reymontostatni dowód rozpowiła dziecko i położyła je przed sędziami; dzie-cko wierzgało nagimi nóżkami i krzyczało wniebogłosy.- Wielmożny sąd sam obaczy, czyje ono; o, ten ci sarn nos kiej kar-tofel, te same bure ślepie i kaprawe.Kropla w kroplę nikt jenszy,jeno Boryna!.- wołała.Ale już i sąd nie mógł powstrzymać się od śmiechu, a naród aż hu-czał z uciechy, przyglądali się dziecku, to Borynie i raz w raz ktośpowiedział:- To ci pannica, kiej ten pies odarty ze skóry!- Boryna wdowiec, ożeniłby się z nią, a chłopak zdałby się do pa-sionki.- Lenieje ci ona kiej krowa na zwiesnę.- A urodna! jeno grochowinami przytrząść i w proso wsadzić -wszystkie gapy uciekną.- Już i tak psy uciekają, kiej Jewusia bez wieś idzie!.- A gębusię ci ma kiej pomyjami wymalowaną [ Pobierz całość w formacie PDF ]

�

do ÂściÂągnięcia * pdf * ebook * download * pobieranie

Tematy